بررسی آثار تغییر کاربری اراضی بر شاخص های فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک در افق های سطحی اراضی مرتعی شرق استان قزوین

نویسندگان

میر نصیر نویدی

فریدون سرمدیان

شهلا محمودی

چکیده

پیوستگی بهره برداری پایدار از اراضی در گرو توجه به شاخص های کیفیت خاک است که در نهایت منجر به حفاظت از محیط زیست نیز خواهد شد. به همین دلیل ارزیابی جنبه های گوناگون کیفیت خاک که نسبت به اعمال شیوه های مختلف مدیریت اراضی از خود حساسیت نشان می دهند بسیار با اهمیت است. در این پژوهش شاخص های گوناگون کیفیت خاک در پنج کاربری مختلف شامل مرتع دست نخورده، مرتع تحت چرا، اراضی دیم، اراضی دیم رها شده و اراضی فاریاب در منطقه زاغه- زیاران در شرق استان قزوین مورد مقایسه قرار گرفتند. نمونه برداری تنها از افق a خاک ها و در قالب طرح کاملأ تصادفی انجام شد. نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها بیانگر آن است که میزان مواد آلی و نیتروژن کل در اثر تغییر کاربری در اراضی دیم رها شده دچار بیشترین کاهش شده است به طوری که میزان این کاهش به ترتیب حدود 74 و 70 درصد می باشد. در مجموع اراضی دیم پس از رها شدن دچار بیشترین افت در زمینه ویژگی هایی مانند ظرفیت تبادل کاتیونی، فسفر قابل جذب، تخلخل کل و ضخامت افقa شدند. ضمن آنکه بیشترین میزان افزایش وزن مخصوص ظاهری نیز مربوط به همین کاربری بود. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان دهنده این واقعیت است که شیوه تعامل با خاک به عنوان یکی از ارکان مهم تولید باید بر پایه شناخت کلیه پدیده های حاکم بر آن صورت گیرد تا کاهش سطح کیفیت خاک پدیدار نشود. به هر حال مدیریت نامناسب و تغییر کاربری غیر اصولی سبب کاهش توان بهره دهی خاک در درازمدت شده و پیامدهای نامطلوبی را در پی خواهد داشت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی آثار تغییر کاربری اراضی بر شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک در افق‌های سطحی اراضی مرتعی شرق استان قزوین

پیوستگی بهره‌برداری پایدار از اراضی در گرو توجه به شاخص‌های کیفیت خاک است که در نهایت منجر به حفاظت از محیط‌زیست نیز خواهد شد. به همین دلیل ارزیابی جنبه‌های گوناگون کیفیت خاک که نسبت به اعمال شیوه‌های مختلف مدیریت اراضی از خود حساسیت نشان می‌دهند بسیار با اهمیت است. در این پژوهش شاخص‌های گوناگون کیفیت خاک در پنج کاربری مختلف شامل مرتع دست نخورده، مرتع تحت چرا، اراضی دیم، اراضی دیم رها شده و ارا...

متن کامل

اثرات تغییر کاربری اراضی بر شاخص های کیفیت خاک در شرق استان اردبیل

اثرات تغییر کاربری اراضی بر کیفیت خاک در منطقه فندقلوی استان اردبیل در سه کاربری مجاور هم جنگل، مرتع و زراعی بررسی گردید. سی نمونه خاک از هر کاربری‌ برداشته و برخی شاخص‌های کیفی در آنها اندازه‌گیری شد. در اثر تغییر کاربری‌ اراضی جنگلی به مرتعی و زراعی به‌ترتیب میانگین کربن آلی از 8/5 به 08/3 و 24/2 درصد، نیتروژن از 46/0 به 22/0 و 11/0 درصد، میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها از 28/1 به 97/0 و 35/0 میل...

متن کامل

اثرات تغییر کاربری اراضی بر شاخص های کیفیت خاک در شرق استان اردبیل

اثرات تغییر کاربری اراضی بر کیفیت خاک در منطقه فندقلوی استان اردبیل در سه کاربری مجاور هم جنگل، مرتع و زراعی بررسی گردید. سی نمونه خاک از هر کاربری برداشته و برخی شاخص های کیفی در آنها اندازه گیری شد. در اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی به مرتعی و زراعی به ترتیب میانگین کربن آلی از 8/5 به 08/3 و 24/2 درصد، نیتروژن از 46/0 به 22/0 و 11/0 درصد، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها از 28/1 به 97/0 و 35/0 میلی ...

متن کامل

تغییرات برخی پارامترهای کیفیت خاک بر اثر تغییر کاربری اراضی در موقعیتهای مختلف شیب اراضی لسی در شرق استان گلستان

امروزه نرخ سریع رشد جمعیت سبب شده تا پوشش های طبیعی سطح زمین به خصوص جنگل ها توسط بشر تخریب شده و جهت تولید محصولات کشاورزی زیر کشت برده شوند. متصاعد شدن مقادیر قابل توجه کربن و گازهای گلخانه ای از آثار نامطلوب معضل تغییر کاربری های طبیعی اراضی است. به منظور بررسی تغییرات پارامترهای مختلف کیفیت خاک در نتیجه تغییر کاربری، اراضی لسی و شیبدار شرق استان گلستان واقع در حوزه آبخیز آق سو انتخاب شد. ...

متن کامل

بررسی نقش تغییر کاربری اراضی بر برخی از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و فرسایش‌پذیری خاک

تغییر کاربری جنگل به اراضی کشاورزی، عموماً تأثیر جدّی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش تغییر کاربری جنگل بر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و در ادامه شناخت شماری از متغیرهای مؤثر خاک بر شاخص فرسایش‌پذیری در بخشی از حوضه آبخیز برنجستانک صورت گرفته است. بدین منظور سه کاربری جنگل، زراعت دیم (گندم) و باغ مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های...

متن کامل

تأثیر کاربری¬ اراضی بر ویژگی¬های فیزیکی، شیمیایی و کانی¬شناسی خاک¬های جنوب شهرستان اهر

جهت حفظ حاصلخیزی و افزایش بهره­وری خاک در کشاورزی پایدار، آگاهی از تأثیر کاربری­اراضی بر خصوصیات مختلف خاک ضروری می­باشد. در این تحقیق اثر کاربری گندم و سیب ‌درختی  بر روی خواص فیزیکی، شیمیایی و کانی­شناسی خاک‌های جنوب شهرستان اهر مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام این مطالعه، دو خاکرخ با کاربری گندم و دو خاکرخ با کاربری باغ­سیب حفر گردید و خاک‌های تحت بررسی بر اساس کلید رده‌بندی 2010 رده‌بندی شد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مرتع و آبخیزداری

ناشر: دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 5044-2008

دوره 62

شماره 2 2009

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023